مدیریت تب کودکان و نوزادان – تب ناگهانی کوتاه مدت – درجه های تب

اسنپ ویزیت:سامانه ویزیت و درمان در منزل

مدیریت تب بدون علایم موضعی (در کودکان با حال عمومی کاملا خوب) تب ناگهانی کوتاه مدت وبدون علایم موضعی، یک معمای تشخیصی در کودکان کوچکتر از سه سال میباشد.

البته بسیاری از مواردی که توسط پزشکان با تب بدون کانون مشخص میشوند، در واقع کانون دارند (مانند موارد خفیف هرپانژین و ژنژیواستوماتیت هرپسی، فارنژیتهای ویروسی، اوتیت مدیا،..) بنابراین در این کودکان صرف وقت کافی برای معاینه و شرح حال اهمیت اساسی دارد.

هرچند در برخی موارد واقعا تشخیص کانون مشخص برای علت تب سخت میباشد که باید آنها را تب بدون کانون در نظر گرفت.جهت مدیریت تب بدون علایم موضعی در کودکان سرحال و با حال عمومی خوب،

اغلب منابع،این کودکان را به سه دسته زیر یکماه، 1 تا 3 ماه و 3 ماه تا 3 سال تقسیم میکنند،

ولی با توجه به اینکه جهت انجام تمامی بررسیهای توصیه شده برای سن 1 تا 3 ماه عملا نیاز به بستری وجود دارد، بنابراین از نظر کاربردی، عملا میتوان این کودکان را به دو گروه سنی زیرسه ماه(که نیاز به بستری دارند) وسه ماه تا سه سال(که بصورت سرپایی پیگیری میشوند) تقسیم نمود.

علت بیشتر موارد تب بدون علایم موضعی در کودکان زیر 3 سال را ویروسها تشکیل میدهند، هرچند احتمال موارد جدی باکتریال در سنین پایینتر بیشتر میباشد.

افتراق بین عفونتهای خوش خیم ویروسی و بیماری های جدی باکتریایی مانند باکتریمی مخفی بویژه در مراحل اولیه این بیماری ها، حتی برای پزشکان با تجربه نیز دشوار است.

کودکان تبدار بدون علایم موضعی در سن 3 ماه تا 3 سال که کاملا سرحال بوده و ظاهر خوبی دارند در موارد کمی ممکن است دچار باکتریمی مخفی باشند، ولی در صورت وجود تب بالاتراز 33 درجه رکتال ) 3.83 آگزیلاری( و یا وجود لکوسیتوز)خصوصا بالای 13 هزاربا افزایش باند سل و نوتروفیلها ( و CRP یا ESR بالا، احتمال باکتریمی مخفی بیشتر میشود.

بنابراین برای مدیریت درمان کودکان تب دار با حال عمومی خوب و بدون علایم موضعی در سن سه ماه تا سه سال، این کودکان را با توجه به شدت تب به دو دسته تقسیم میکنند:

الف( دارای تب پایین یعنی . 3 تا 33 درجه رکتال ) 3.83 تا 3.83 درجه آگزیلاری

ب( دارای تب بالای 33 درجه رکتال )(بالای 3.83 درجه آگزیلاری)در مواردی که کودکان سه ماه تا سه سال ، با تب خفیف و حال عمومی خوب وبدون یافته موضعی (پس از گرفتن شرح حال و معاینه دقیق) ویزیت میشوند ،

توصیه تب در کودکان بر این است:

که با توجه به احتمال بسیار بالای ویروسی بودن علت تب، بیمار بصورت سرپایی بدون هیچ مداخله آزمایشگاهی ویا آنتی بیوتیکی پیگیری شود. باید به والدین تاکید گردد؛ در صورت تداوم تب بعد 42 ساعت، افزایش تب بیش از 33 درجه رکتال ( 3.83 آگزیلاری) ویا ظهور علایم یا نشانه های جدید ویا بدحال شدن، کودک مجددا آورده شود.

بهتر است در این بیماران که تب خفیف دارند، درصورت امکان دمای بدن توسط والدین هر چند ساعت تعیین گردد تا در صورت افزایش دمای بدن به 3.83 بیش از آگزیلاری، بیمار جهت اقدامات لازم مجددا ویزیت گردد.

جهت مدیریت موارد تبهای بالا در کودکان با حال عمومی خوب و بدون علایم موضعی در سن سه ماه تا سه سال با توجه به با توجه به عدم واکسیناسیون پنوموکوک در کشور طبق منابع کودکان بهتر است از 3 روش پروتکل سال 1333 استفاده نمود ولی واضح است انجام این پروتکل(که مربوط به سال 1333 میباشد) در اکثر مراکز کشور عملی نیست.

چرا که در اغلب موارد (حتی مراکز دانشگاهی کشور) دستگاهای کشت خون مورد استفاده دارای تکنولوژی بسیار قدیمی بوده ودر اکثر موارد نتیجه منفی کاذب میدهند وقابل اعتماد نیستند.

برای اجرای این پروتکل نیاز به استفاده از دستگاههای کشت خون اتوماتیک BACTEC  میباشد که اکثر استانهای کشور فاقد آن میباشند.

بنابراین بنظر میرسد در صورت عدم دسترسی به دستگاههای کشتهای خون استاندارد، بصورت کاربردی، باید برای این بیماران CRP,ESR,CBC diff و U/A,U/C درخواست نموده وبراساس این آزمایشات بیمار را مدیریت کرد و درصورت لکوسیتوزبالای 13 هزار برای بیمار سفتریاکسون عضلانی تجویز نمود.درهرحال به والدین کودک تاکید میشود؛ کودک 42 ساعت بعد ویا در صورت تغییر بالینی و بدحال شدن ، سریعا جهت ارزیابی مجددا آورده شود.

نکته پایانی:

بیشترین علت مواردی که کودکان با تب بدون کانون (با هر شدت تبی) در نهایت کاملا بدحال مراجعه کرده ودر نهایت منجر به فوت آنها شده است، عدم توجه والدین به نشانه های خطر بوده است.

(خصوصا ضعف وبیحالی، استفراغ ، کاهش گریه، poor feeding ، تغییر رنگ مخاطات، …) که باید پزشکان این مسائل را برای والدین تاکید کرده واز درک اهمیت موضوع توسط والدین اطمینان حاصل نمایند و اگر در همکاری والدین یا امکان مراجعه مجدد آنها در صورت بدحالی کودک شک داشتند، اقدام به درخواست آزمایشات نمایند ( در اینصورت فرصت ویزیت و ارزیابی مجدد را نیز پس از چند ساعت خواهند داشت)

نکته دیگری که باید ذکر نمود اینکه با توجه به اینکه واکسیناسیون هموفیلوس در کشور انجام میشود،موارد کلی باکترمی مخفی، سپسیس و مننژیتها کاهش خواهد یافت ولی درصد موارد فولمینانت و سریعا بدحال شونده شیرخواران تبدار احتمالا افزایش پیدا میکند، چرا که هموفیلوس نسبت به مننگوکوک و پنوموکوک کمتر بصورت فولمینانت خودش را نشان میداد و شیرخواران معمولا چند روز تا بدحالی شدید فرصت داشتند در حالی که پنوموکوک و مننگوکوک بیشتر میتوانند بصورت سریعا پیشرونده و فولمینانت ایجاد بیماری کنند.

دکتر مجتبی کمالی اقدم .
فوق تخصص بیماریهای عفونی کودکان
هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان

والدین گرامی خواندن مقاله های زیر توصیه می شود:

https://nozadteb.ir/%d8%b6%d8%af%d8%aa%d8%a8-%d9%85%d9%86%d8%a7%d8%b3%d8%a8-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%86%d9%88%d9%81%d9%86-%db%8c%d8%a7-%d8%a7%db%8c%d8%a8%d9%88%d8%a8%d8%b1%d9%88%d9%81%d9%86/

والدین گرامی خواندن مقاله های زیر توصیه می شود:

https://nozadteb.ir/%d8%af%d8%b1-%da%86%d9%87-%d8%af%d9%85%d8%a7%db%8c%db%8c-%d9%81%d8%b1%d8%b2%d9%86%d8%af%d9%85-%d8%aa%d8%a8-%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%af-%d8%9f%d8%af%d8%b1%d8%ac%d9%87-%d8%aa%d8%a8-%d9%88-%d8%b7%d8%a8/

منابع این بخش کاملا بر اساس مستندات علمی،تهیه و تنظیم شده است

حق نشر با ذکر منبع بلامانع می باشد.

www.nozadteb.ir

پست های مشابه

روش صحیح استفاده از دارو های ضد ریفلاکس در نوزادان (شیر خواران) میزان دوز دیفن هیدرامین مصرف درکودکان – دیفن هیدرامین چند ساعت یکبار مقاله جامع در مورد زردی نوزاد،دستگاه فتوتراپی و راه های درمان درمان اختلالات خواب کودکان و آپنه خواب نوزادان زمان مراجعه به متخصص اطفال – کودک – نوزاد ضدتب مناسب کودکان چیست – استامینوفن یا ایبوبروفن علت و درمان شب ادراری در کودکان زمان تزرریق انواع واکسن و آنفولانزا – عوارض و توصیه سنی واکسن کودک بیماری تب و تشنج در کودکان و نوزادان چیست؟ درمان و تشخیص آلرژی و حساسیت غذایی در کودکان و نوزادان