لیست داروهای ممنوعه در دوران بارداری
✅ اكثر مادران در مورد مصرف دارو در حين شيردهي مضطرب و نگران هستند و ممكن است اطلاعات و نظرات متفاوتي را از منابع مختلف از جمله پزشكان، داروسازان، ماماها، همسر، دوستان و همسايهها و يا وسايل ارتباط جمعي دريافت کنند و چه بسا در مواردي بدون آنكه خود مايل به قطع شيردهي باشند در اثر توصيههاي نادرست اطرافيان، به اين عمل اقدام نمايند.
متأسفانه استفاده از دارو در دوران شيردهي بسيار شايع است اما با راهنمائي درست مادران مي توان از بسياري از تصميمهاي نابجاي آنان جلوگيري كرد.
🔸هر داروئي كه مادر شيرده مصرف ميكند جزيي از آن (حدود يك درصد) وارد شير ميشود. مقدار داروئي كه از طريق شيرمادر به شيرخوار مي رسد تحت تأثیر عوامل مختلفی تغییر می کند.
به عنوان مثال مقدار و مدت مصرف دارو بسیار اهمّیِت دارد. استفاده از داروهائي مانند مواد رادیواکتیو كه ممنوعيت مصرف دارند ممكن است در مقدار اندک (با دوز كم) و مدت كوتاه مصرف، فقط با قطع كوتاه مدت تغذيه با شيرمادر همراه باشند.
جذب و دسترسي از راه دهان نيز بسيار مهم است. داروهائي كه از طريق خوراكي قابل جذب نيستند و بايد حتماً به مادر تزريق شوند مانند انسولين، آنتي بيوتيكها و … اگرچه ممكن است در شيرمادر ترشح شوند اما چون در دستگاه گوارش شيرخوار جذب نميشوند لذا اثر كمتري بر شيرخوار مي گذارند.
🔸سن شيرخوار هم هرچه به دوران نوزادي نزديكتر باشد تأثير داروي دريافت شده بيشتر است علاوه بر این نارسي يا اختلالات کلیه و کبد سبب تجمع بيشتر دارو در بدن شيرخوار ميشود درمجموع، داروهايي كه برای دوران نوزادي و شيرخواري اجازه مصرف داشته باشند برای مادر شيرده هم مجاز است.
🔸تعدادی از داروها باعث کم شدن شیرمادر می شوند. مصرف زیاد مشروبات الکلی، مصرف زیاد ویتامین B6 ، استفاده مداوم از ضد حساسیت ها ، قرص های ضد بارداری حاوی استروژن و بروموکریپتین باعث کم شدن شیر می شوند.
بروموكريپتين اصولاً براي خشك كردن شيرمادر مصرف ميشود. داروهاي خوراكي جلوگيري كننده از بارداري حاوي استروژن، توليد شير را كاهش ميدهند ولي آنهايي كه فقط حاوي پروژسترون هستند يا بر حجم شير تأثير ندارند يا اثر آنها بر شيرمادر بسيار ناچيز است. عوامل ديگري مانند نيكوتين و الكل نيز ميتوانند حجم و چربي شير را كاهش دهند.
✨چند توصیه جهت مصرف دارو در دوران شیردهی
1) مصرف دارو توسط مادر بلافاصله بعد از اتمام يك وعده شيردادن باشد.
2) در مورد داروهايي كه يك بار در شبانه روز مصرف ميشوند بهتر است زمان مصرف، قبل از طولانيترين خواب كودك باشد كه معمولاً در شب است.
3) مصرف بسياری از داروها از جمله مسکن های ساده مثل استامینوفن، آنتی بیوتیک ها ، داروهای ضد دیابت ، داروهای پایین آورنده فشارخون، داروهایی که برای درمان کم کاری یا پرکاری تیروئید تجویز می شوند و…. چنانچه در دوران شیردهی به مقدار صحيح مصرف شوند ضرري براي شيرخوار نخواهندداشت .
4) اکثر داروهایی که برای درمان افسردگی مادر تجویز می شوند بی ضرر بوده و حتي برخی از آنها به ترشح شيرمادر كمك هم ميكنند.
5) مصرف تعداد معدودي از داروها با شيردهي مغايرت دارند و در صورت ضرورت استفاده از آنها، شيردهي بايد قطع شود از جمله: داروهاي ضد سرطان و داروهاي محرّك و مخدّر مانند هروئين تزريقي ، ترکیبات آمفتامین مثل شیشه و کراک و موادّ راديواكتيو که براي درمان بيماريها به کار می روند. درمورد موادّ راديواكتيو که براي تشخيص بيماريها مورد استفاده قرار می گیرند، باید شیردهی موقتا” قطع شود (از چند ساعت تا چند روز) و بعد مجدّداً شیردادن شروع شود.
6) دسته دیگر داروهایی هستند که می توان با مصرف آنها شیردادن را نیز ادامه داد ولی چون در برخي شيرخواران اثرات جانبي آنها گزارش شده، بايد با احتياط تجويز شوند.
7) سیگار کشیدن موجب کوتاه شدن دوره شیردهی و کاهش حجم شیر می شود. ارتباط آن با دردهای قولنجی شیرخواران، مرگ ناگهانی شیرخوار، عفونت گوش میانی و عفونت های تنفسی تحتانی ثابت شده است. مادرانی که نتوانسته اند سیگار را ترک کنند باید سعی کنند درحضور شیرخوار خود سیگار نکشند. همچنین حداقل 2.5 ساعت قبل از شیردادن از مصرف سیگار خودداری نمایند.
8) مصرف مقدار زیاد الکل هم می تواند مانع رگ کردن پستان شود (مهار رفلکس جهش شیر) و حجم شیرمادر را نیز کاهش دهد.
✍️دکتر ناهید عزالدین زنجانی، متخصص کودکان – مدیرعامل انجمن ترویج تغذیه با شیرمادر
لیست داروهای ممنوعه در دوران بارداری:
💊تتراسایکلین(Tetracycline):
در استخوانهای جنین جایگزین شده و سبب اختلال رشد میشود، همچنینی سبب تغییر رنگ و شکل دندانها میگردد.
💊کلرامفنیکل(Chloramphenicol):
سبب بروز سندرم بچه خاکستری(Gray baby syndrome)میشود.
💊ایزونیازید(Isoniazid):
سبب بروز نوروپاتی و تشنج در نوزاد و صدمات کبدی در مادر میشود.
💊سدیم والپروات(Sodium Valproate ):
سبب نقایص سیستم عصبی میشود.
💊ACE inhibitors :
سبب تاخیر در رشد، نقایص جنینی و مرگ جنینی میشود.
💊لیتیوم(Lithium):
تیروئید و قلب جنین را تحت تاثیر قرار داده و نقایص جنینی متعدد دیگری را نیز سبب ساز میشود.
💊فنیتوئین(Phenytoin):
نقایص متعدد جنینی از جمله شکاف لب و شکاف کام را ایجاد میکند.
💊داروهای ضد صرع(Trimethadione, Valproic acid, Carbamazepine):
نقایص متعدد جنینی
💊آندروژنها(Androgens):
نقایص متعدد جنینی ایجاد میکنند.
⛔️داروهایی که در سه ماههی آخر بارداری با عبور از جفت بر عملکرد حیاتی جنینی تاثیر میگذارند شامل:
💊مورفین(Morphine ):
تجویز مورفین در طول لیبر سبب بروز آسفیکسی در جنین میشود.
💊ضدانعقادها:
سبب بروز خونریزی در نوزاد میشوند.
💊داروهای ضد تیروئیدی:
سبب بروز گواتر میشوند.
💊سولفونامیدها(Sulfonamides ):
سبب افزایش سطح بیلی روبین در نوزاد و افزایش احتمال کرنیکتروس میشوند.
لازم بهذکر است که قبل از تجویز هرنوع دارو در دوران بارداری، حتما با پزشک بیمار در این زمینه مشورت نمایید و بی خطر بودن آنرا با توجه به منابع معتبر موجود مورد بررسی قرار دهید.
والدین گرامی خواندن این مقاله توصیه می شود:
والدین گرامی خواندن این مقاله توصیه می شود:
والدین گرامی خواندن این مقاله توصیه می شود:
منابع این بخش کاملا بر اساس مستندات علمی،تهیه و تنظیم شده است.
حق نشر با ذکر منبع بلامانع می باشد.
با تشکر از همراهی شما
ثبت امتیاز
امتیاز دهی به مقاله آموزشی
Great content! Super high-quality! Keep it up! 🙂
Thank you for your attention
Hey very nice web site!! Man .. Beautiful .. Amazing .. I will bookmark your site and take the feeds also…I am happy to find so many useful information here in the post, we need develop more strategies in this regard, thanks for sharing. . . . . .
Lovely just what I was searching for.Thanks to the author for taking his time on this one.